Sanctiebevoegdheid executeur testamentair
Een voorbeeld hiervan is dat de erflater in zijn testament aan zijn wettelijk erfgenamen de verplichting kan opleggen om een legaat uit te keren aan een derde of aan de langstlevende echtgenoot.
Als ze dat weigeren dan heeft erflater bepaald dat de wettelijk erfgenamen geen recht meer hebben op hun wettelijk aandeel in de nalatenschap maar alleen nog aanspraak kunnen maken op hun legitieme portie. Lees meer.
Bent u op zoek naar een executeur testamentair?
Advocaat mr. Jan Damstra regelt de afwikkeling van uw nalatenschap zorgvuldig.
Betrouwbaar
Professioneel
Gratis eerste advies
Sanctie bevoegdheid executeur
Een voorbeeld hiervan is dat de erflater in zijn testament aan zijn wettelijk erfgenamen de verplichting kan opleggen om een legaat uit te keren aan een derde of aan de langstlevende echtgenoot.
Als ze dat weigeren dan heeft erflater bepaald dat de wettelijk erfgenamen geen recht meer hebben op hun wettelijk aandeel in de nalatenschap maar alleen nog aanspraak kunnen maken op hun legitieme portie. Lees meer.
Bent u op zoek naar een executeur testamentair?
Advocaat mr. Jan Damstra regelt de afwikkeling van uw nalatenschap zorgvuldig.
Betrouwbaar
Professioneel
Gratis eerste advies
De helft van het erfdeel dat zij mislopen wast aan bij degene die de wil van erflater wel uitvoert of in dit voorbeeld bij de langstlevende echtgenoot.
In veel testamenten wordt door de erflater de volgende passage opgenomen:
- Ik benoem, onder de last van voorgeschreven legaten, tot mijn enige erfgenamen mijn kinderen, gezamenlijk en voor gelijke delen;
- Indien één van mijn kinderen zich tegen enige bepaling van dit testament of tegen de uitvoering daarvan verzet, beperk ik het erfdeel van het kind uitdrukkelijk tot zijn wettelijk erfdeel (legitieme portie). Het ten gevolge hiervan vrijkomende gedeelte van mijn nalatenschap zal toekomen aan mijn echtgenote, die ik voor dat gedeelte alsdan tot erfgename benoem.
Cautio Socini
De Latijnse naam van deze bepaling luidt Cautio Socini. De vraag is of u als executeur testamentair een beroep mag doen op deze bepaling in het testament. De erflater had een bedoeling op het moment dat hij deze bepaling in zijn testament door de notaris liet opnemen. De erflater voorzag wellicht problemen die de erven zouden kunnen krijgen over het uitvoeren van het testament nadat de erflater zou komen te overlijden.
Voorbeeld
Een voorbeeld hiervan is dat de erflater in zijn testament aan zijn wettelijk erfgenamen de verplichting kan opleggen om een legaat uit te keren aan een derde of aan de langstlevende echtgenoot. Als ze dat weigeren dan heeft erflater bepaald dat de wettelijk erfgenamen geen recht meer hebben op hun wettelijk aandeel in de nalatenschap maar alleen nog aanspraak kunnen maken op hun legitieme portie.
Als er twee kinderen zijn en een echtgenote, dan betekent dit dat de kinderen niet voor 1/3 deel in de nalatenschap erven maar slechts voor hun legitieme portie dat overeenkomt met de helft van het wettelijk erfdeel, zijnde 1/6 aandeel. De helft van het erfdeel dat zij mislopen wast aan bij degene die de wil van erflater wel uitvoert of in dit voorbeeld bij de langstlevende echtgenoot.
Mag je je als executeur op deze bepaling (Cautio Socini) beroepen?
De vraag die in de rechtspraak is gesteld is of een dergelijke bepaling niet in strijd is met de wet. De Hoge Raad heeft zich over deze kwestie uitgelaten. De vindplaats van de uitspraak van de Hoge Raad is: HR 20 november 2015, ECLI:NL:HR:2015:3329, bekrachtiging van het Hof Den Haag 11 februari 2014, ECLI:NL:GHDHA:2014:1253.
Verzet tegen testament
In deze casus waren in het testament van de erflater de bovengenoemde bepalingen opgenomen. Als een erfgenaam zich tegen de uitvoering van het testament verzet, dan krijgt hij niet zijn wettelijk erfdeel doch slechts zijn legitieme portie.
Dat wil zeggen een niet in geld opeisbare vordering. De executeur in deze casus was van mening dat één van de erfgenamen zich tegen het testament had verzet en daarom geen aanspraak kon maken op zijn wettelijk erfdeel doch slechts op zijn legitieme portie. De erfgenaam die wordt verweten dat hij het testament heeft overtreden, was het daar natuurlijk niet mee eens. Eén van de verweren van deze erfgenaam was dat het opnemen van een dergelijke bepaling in strijd is met de wet.
De uitspraak
Zowel het Gerechtshof Den Haag als de Hoge Raad hebben geoordeeld dat het opnemen van een dergelijke bepaling zeker niet in strijd is met de wet. De recalcitrante erfgenaam vond dat het opnemen van een dergelijke bepaling (Cautio Socini) in strijd zou zijn met artikel 4 van Boek 4 van het Burgerlijk Wetboek. Hierin staat het navolgende opgenomen:
Een voor het openvallen van een nalatenschap verrichte rechtshandeling is nietig, voor zover zij de strekking heeft een persoon te belemmeren in zijn vrijheid om bevoegdheden uit te oefenen, welke hem krachtens dit boek met betrekking tot de nalatenschap toekomen.
Ook de Hoge Raad heeft dit verweer afgewezen. De Cautio Socini is niet in strijd met artikel 4 van Boek 4 BW. De Cautio Socini is een regelmatig gebruikte rechtsfiguur die wordt ingezet om legitimarissen ertoe te bewegen om bepaalde regelingen uit het testament uit te voeren. Als zij dat niet doen, dan worden zij daarvoor gestraft. Zij worden dan in de legitieme gesteld. Er blijft enkel en alleen een niet opeisbare vordering in geld over die gelijk is aan de helft van het wettelijk erfdeel.
Clausule overtreden
Indien u tot testamentair executeur bent benoemd en met deze clausule in het testament van doen heeft en u van mening bent dat één van de erfgenamen voor wie deze clausule geldt, deze clausule heeft overtreden, dan kunt u adviseurs inschakelen, zoals bijvoorbeeld een advocaat. Immers, indien u het kind dat de clausule volgens u heeft overtreden in de legitieme stelt, dan kan dat voor veel problemen zorgen, hetgeen zelfs kan uitmonden in een procedure bij de rechter. Alvorens de clausule in te roepen, is het raadzaam om u volledig te laten informeren en adviseren.
Advies inwinnen?
Wilt u juridisch advies bij het opstellen van uw testament? Mr. Jan Damstra helpt u graag. Neem vandaag nog contact op voor een gratis eerste advies.