Kind onterven? De wettelijke verdeling

 

Als u geen testament heeft opgesteld op het moment van overlijden, dan wordt er voor de verdeling van het nalatenschap het systeem gebruikt dat de wettelijke verdeling heet. Dit systeem is van toepassing op gehuwden of geregistreerd partners met één of meerdere kinderen.

 

Basisprincipe

Het basisprincipe is eenvoudig: de langstlevende echtgenoot of geregistreerde partner heeft recht op de volledige erfenis van de overledene. Hier hoeft u zelf geen juridische handelingen voor te verrichten. Dit betekent niet dat een kind onterft is. Kinderen zijn erfgenamen en krijgen een vordering op de langstlevende ouder. Dit betekent dat het erfdeel van de kinderen - ook wel kindsdeel genoemd – wordt vrijgegeven als de langstlevende (stief) ouder is overleden.

 

Verdeling van de erfenis 

Als u een partner en drie kinderen achterlaat op het moment dat u overlijdt, dan komt de volgende verdeling tot stand: uw partner heeft recht op de helft van het beschikbare vermogen als u in gemeenschap van goederen getrouwd bent of geregistreerd partners bent. Dit is zijn of haar deel van uw gezamenlijke vermogen.

De andere helft wordt verdeeld onder uw partner en drie kinderen. Zij krijgen ieder een kwart. Uw partner en kinderen krijgen dus ieder een net zo groot aandeel. De kinderen ontvangen dit kwart echter pas op het moment dat de partner is overleden. Tot die tijd hebben ze een vordering op de langstlevende ouder. De langstlevende ouder zou in theorie in de tussentijd hun kindsdeel kunnen besteden/opmaken.

 

Voorbeeld

Een man en vrouw zijn getrouwd in gemeenschap van goederen en hebben drie kinderen. De verdeling van de erfenis bij het overlijden van de man ziet er als volgt uit:

Vrouw: de helft van het gezamenlijk vermogen plus één vierde kindsdeel

• Kind 1: één vierde kindsdeel
• Kind 2: één vierde kindsdeel
• Kind 3: één vierde kindsdeel

 

Langstlevende partner

Sommige langstlevende partners zeggen daarom dat ze de helft van de erfenis plus een kindsdeel krijgen. In werkelijkheid krijgen ze – volgens de wettelijke verdeling - hun helft van het gezamenlijke vermogen en een deel van de erfenis. Dit is echter hoofdzakelijk een kwestie op papier, want tot zijn of haar dood mag de langstlevende partner gebruik maken van de volledige erfenis.

In bovenstaand voorbeeld betekent dit dat de langstlevende partner het volledige vermogen tot zijn of haar beschikking heeft. De kinderen hebben een vordering voor hun kindsdelen (3/4^de van de erfenis of 3/8^ste van het totale vermogen van beide ouders). Echter kan de ouder dit besteden tijdens het leven.

 

Kind onterven

Als een ouder een kind wil onterven dan ontstaat er een andere situatie. Volgens het huidige recht is het niet mogelijk om uw kind volledig te onterven. Kinderen hebben een speciale positie in het erfrecht. Zij hebben altijd recht op een deel van de erfenis van de ouders; de legitieme portie. Dit is echter niet gelijk aan het kindsdeel, maar de helft daarvan.

Dus als een kind normaal gesproken een kwart van de erfenis zou ontvangen, zoals in bovenstaand voorbeeld, dan is dit in het geval van onterving de helft hiervan. Dus in plaats van 1/4^de van de erfenis krijgt het kind dan 1/8^ste van de erfenis. Het gaat hierbij uitsluitend om geld. Dus als de erfenis uit goederen bestaat, dan heeft het kind hier via zijn of haar legitieme portie geen recht op.